မုန္တိုင္းသင့္ေဒသသုိ႔ သြားေရာက္ေလ့လာသ ူတဦး ၏ ခရိးသြားမွတ္တမ္း
ပင္မစာမ်က္ႏွာ, ေဆာင္းပါး 05:27
ဒီဇင္ဘာလ ၁ ရက္ ။၂၀၁၀၊ ခုႏွစ္။ (လင္းလင္း)
ရခုိင္ျပည္နယ္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ကြ်န္းစုအမ်ားဆုံးပုိင္ဆုိင္သည့္ျပည္နယ္ျဖစ္။ ပင္လယ္ကမ္းေျခ ကုိ ပို္င္ဆုိင္သည္လည္းျဖစ္ရာ မုန္တုိင္းဒဏ္ကုိ အၿမဲတမ္း ရင္ဆုိင္ေနရသည့္ ျပည္နယ္ျဖစ္သည္ ။ ထုိ႕သုိ သဘာ၀ အႏၱရာယ္၀န္းရံ ထားသည့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ ကုိ ယခုႏွစ္ေအာက္တိုဘာလ ၂၂ ရက္ေန႔က လူရာေပါင္းမ်ားစြာေသဆုံးခဲ့သည့္ အ၀ါေရာင္ အဆင့္ရွိ ဂီရိမုန္တုိင္းတခု တနာရီလွ်င္ မုိင္၁င၀ ႏွုန္းျဖင့္တုိက္ခတ္ခဲ့သည္။ ဂီရိဆိုင္ကလုန္းမုန္တုိင္းအလြန္ မုန္တိုင္းသင့္ေဒသမ်ားသုိ႔အပါတ္ စဥ္သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့ရာတြင္ အစုိးရ၏ ဟန္ေရးျပလုပ္ရပ္မ်ားစြာႏွင့္ အတိဒုကၡ ေရာက္ေနၾကေသာမုန္တုိင္းသင့္ျပည္သူမ်ား၏ ရင္တြင္းစကားမ်ား မိမိေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားကုိ ခရီးသြားမွတ္တမ္းအျဖစ္ ေဖာ္ျပလုိက္ပါသည္။စာေရးသူသည္ ကယ္ဆယ္ေရ.အဖဲြ႔သားမ်ားႏွင့္အတူ မုန္တုိင္းသင့္ေဒသမ်ားသုိ႔ သြားေရာက္လုိက္ပါခဲ့သည္။ ယင္သို႔သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့ရာတြင္ အိ္ပ္စရာေနရာ မရရွိျခင္း။ စားစရာမ်ားမစားရျခင္းကုိလည္း ႀကဳံေတြ႔ခဲ့ရသည္ဆုိလ်င္ ယုံႏုိင္စရာ မဟုတ္ဟုထင္ေကာင္းထင္ႏိုင္သည္။
ျပည္သူဒုကၡပုံရိပ္မ်ား
မုန္တုိင္အၿပီး ရခုိင္တိုင္းရင္းသားတုိ႔၏ ရင့္ဖြင့္စကားမ်ားသည္ ေၾကကဲြစရာ ၀မ္းနည္းစရာမ်ားႏွင့္ ျပည္သိပ္ခဲ့သည္။ ”အကြ်န္ရုိ႔မွာတခုလဲမဟိယာ၊ အုိးလဲမဟိယာ။ အိ္မ္လဲမဟိပါယာ။ ကယ္ဆယ္ရီြးဆုိၿပီးလာေရ ဓာတ္ပုံရုိက္ကတ္ေတ၊၊ ၿပီးေကသူရုိ႕ကုိျပန္ၿပီးလုိက္ရေရ၊ ယင့္စြာတိကုိ တီဗီြ မွာလႊင့္ေရ ကယ္ဆယ္ေရဆုိစြာ ရက္စက္ေရလူတိပါ။ အကြ်န္ရုိ႕ရြာမွာ ႏွစ္ေယာက္သီေရ၊ အျခားရြာတိမွာ ၅၀ေလာက္သီေရလုိ႔ ေျပာကတ္ပါေရ။ ယင္းသီေရကိစၥကုိ ရယကကုိ မယကကေခၚဗနာ ရြာမွာသီေရလူမရွိလုိ႔ ေျပာဖုိ႔စြာၿခိမ္းေျခာက္ပါေရ။ အကြ်န္ရုိ႕စြာအခုဆုိေက ငွက္ေပ်ာပင္တိကုိ ဟင္းခ်က္စားပနာ နီရပါေရ။ ငါးပိမရွိ. ငါးလဲ မရွိ္။ ပုဂၢလိက ကယ္ဆယ္ေရးတိလာမွ စားရပါေရ“ ဟုေပါက္ေတာ ၿမိဳ႕နယ္မွာအိမ္ရွင္တဦး ရင္ဖြင့္သံျဖစ္သည္။
သူတုိ႔ အခက္အခဲ
မုန္တုိင္းသင့္ေဒသမွ ေက်းရြာအခ်ိဳ႕သည္ ေသာက္သုံးေရအခက္အခဲကုိ ရင္ဆုိင္ေနၾကရသည့္အျပင္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးတြင္ အိမ္ႏွင့္အမုိးမ်ားလည္း အေရးတၾကီး လုိအပ္ခ်က္ျဖစ္သည္ကုိ ေတြ႔ရသည္။ ျမန္မာ့သတင္းစာမ်ားတြင္ အလႉေငြလက္ခံရရွိေသာ သတင္းမ်ားကုုိသာ ေ၀ေ၀ဆာဆာ ေဖာ္ျပထားေသာ္လည္း အစုိးရ အဖဲြ႔စည္းမ်ားက မုန္တုိင္းသင့္ေဒသသုိ႔ ေပးေခ်မႈမွာ အနည္းငယ္သာျဖစ္ၿပီး စစ္ေတြ အပါအ၀င္တျခားေဒသမ်ားမွ လူမႈ အဖဲြ႔အစည္းမ်ား၏ အကူအညီေၾကာင္းသာ အသက္ဆက္ေနရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္းကုိလည္း မ်က္၀ါးထင္ထင္ ျမင္ေတြ႔ခဲ့ရသည္။
ဤသုိ႔ အျဖစ္ဆုိးမ်ားႏွင့္ႀကဳံရေသး
ထုိမွ်မကေသးေသာက္သုံးေရးရွားပါး ျခင္းေၾကာင္း ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလ်ာေရာဂါ ျဖစ္ပြားလာမႈမွာလည္း တုိးလာခဲ့ရာ အစုိးရအဖဲြ႔အစည္းမ်ားက လဲလွည့္မၾကည့္ၾက။ အစုိးရမဟုတ္သည့္ လူမႈကူညီေရးအဖဲြ႔မ်ားကသာ ေရွးတန္းေဆာင္ရြက္ေနသည္ကုိ ေတြ႔ျမင္ခဲ့ရသည္။ လက္ရွိ္ အခ်ိန္တြင္ ရြက္ဖ်င္တဲမရ ရွိၾကေသးသည့္အျပင္ တာလပါတ္ရွာမ်ားကုိလည္း ျဖစ္သလုိ မုိးၿပီး ေနၾကသည္။
ဟန္ေရးျပ လုပ္ရပ္မ်ား
ရြက္ဖ်င္တဲမ်ားေပးထားေသာ္လည္း ယင္းတဲမ်ားမွာ ေပါက္ၿပဲျခင္း မီးေပါက္က်ျခင္းစသည့္ အပ်က္အစီးမ်ားရွိပါ ကေပးေလ်ာ္ရမည္ဟု ေျပာထားသျဖင့္ မေနရဲၾကေသာ တဲအလြတ္မ်ားကုိလည္း ေတြ႔ခဲ့ရသည္။ တစ္ရြာလ်င္ ရြက္ဖ်င္တဲဆယ္ကုိးလုံးသာရွိၿပီး ဟန္ျပသေဘာ ေဆာက္ေပးထားေၾကာင္းလည္း ေဒသခံမ်ားကေျပာၾကသည္။ ယင္းအတြက္ ရန္ကုန္မွNGOတခုက ေငြႏွစ္သိန္းခန္႔ကုန္က်မည့္ ၀ါးအိမ္္၁၂၀၀ကေဆာက္ေပးရန္ စီၤစဥ္ေဆာင္ရြက္ေနတာကုိလည္း ေတြ႔ခဲ့ရသည္။ ေရတြင္းမ်ားတူးေဖာ္ေရး၊ အိမ္သာမ်ားေဆာက္လုပ္ေရး အခမဲ့ေဆးေပးခန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ႏုိင္ေရးအတြက္လည္း NGO တခုကေဆာင္ရြက္္ေနသည္။ သုိ႔တုိင္ေအာင္ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားတြင္ အစုိးရ ကန္႔ကြက္မႈ ေႏွာက္ယွက္မႈ မ်ားလည္း ရွိလာမည္ကုိ စုိးရိမ္ေနၾကသည္။
အလုပ္အကုိင္အခြင့္ အလမ္းမ်ားသည္
မုန္တုိင္းသင့္ေဒသမ်ားသုိ႔ စားနပ္ရိကၡာ ေထာက္ပံ့ေပးေနၾကေသာ္လည္း ေရရွည္တြင္မည္သုိ႔ လုပ္ကုိင္ေပးကမ္းၾကမည္ကုိ ေတြ႕လာၾကသည္။ အလႉရွင္မ်ားအေနျဖင့္လည္း အၿမဲတေစ လႉႏုိင္ရန္အတြက္မွာ မျဖစ္ႏုိင္ေခ်။ သုိ႔ေၾကာင့္ အေျခၿခံစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကုိင္ႏုိင္ေစရန္ ငါးဖမ္းစက္ေလွမ်ား ပုိက္မ်ားကုိလည္္း ေပးလႉႏုိင္ရန္ လုိအပ္လ်က္ရွိသည္။ အစုိးရကမူ ေပါက္ေတာႏွင့့္ ေျမပုံၿမိဳ႕နယ္တုိ႔တြင္ ေလွမ်ားေဆာက္လုပ္လ်က္ရွိေသာ္လည္း ဟန္ျပအတြက္သာ ျပထားရန္ျဖစ္သည္။ မုန္တုိင္းသင့္ေက်းရြာမ်ားသုိ႔ ေပးလႉျခင္း မရွိေသးသည္ကုိ ေတြ႕ရသည္။
ဂီရိေၾကာင္း ၀မ္းစာအုိးကဲြသည္မွာ
မုန္တုိင္းေၾကာင္း ေလွအစီး ၁၅၀ ခန္႔ ပ်က္စီးသႊားခဲ့ရာ စက္ေလွ အစီး ၁၀၀ေက်ာ္ ပါ၀င္ခဲ့ေၾကာင္းလည္း စာရင္းအရသိရသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ျပည္တြင္းဂ်ာနယ္မ်ားတြင္ ေလွအစီး (၇၀) ခန္႕သာပ်က္စီးခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပသည္။ ထုိ႔အျပင္ လူ၆ ေသာင္းခန္႔အုိးမဲ့ အိမ္မဲ့ျဖစ္ခဲ့ရသည္ဟု ေဖာ္ျပထားျခင္းမွာ သတင္းမွားမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း စင္စစ္တြင္ လူတသိ္န္း ခဲြခန္႔အိုးမဲ အိမ္မဲ့ျဖစ္ခဲ့ရေၾကာင္းပုဂၢိလက စာရင္းအရ သိရသည္။ ျမန္မာအစုိးရသည္ ရခုိင္ျပည္နယ္မွ မုန္တုိင္းသင္းေဒသမ်ား၏ အေၾကာင္းကုိ ေရးသားေဖာ္ျပရာတြင္ သုံးပုံတပုံခန္႔သာေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး စာရင္းေဖ်ာက္ဖ်က္သည္က့အျပင္ ျပည္တြင္း ဂ်ာနယ္မ်ားတြင္လည္း သတင္း အနည္းငယ္သာေဖာ္ျပေပးထားျခင္း ရန္ကုန္တုိင္း နာမည္ႀကီး သတင္း ဂ်ာန.ယ္တေစာင္မွ တာ၀န္ရွိသူတဦးကေျပာသည္။
ေပါက္ေတာ၊ေျမပုံ၊ ေက်ာက္ျဖဴ သုံးၿမိဳ႕နယ္အနက္ ေျမပုံၿမိဳ႕နယ္မွာ အပ်က္္အစီး အမ်ားဆုံးျဖစ္ရာ ကယ္ဆယ္ေရး အဖဲြ႔မ်ားကလည္း ေျမပုံသုိ႔ အဓိကသြားေရာက္ၾကသည္ ကုိေတြ႕ရသည္။ ယင္းအနက္ တခ်ိဳ႕ေသာ ကယ္ဆယ္ေရး အဖဲြ႔မ်ားသည္ သြားလာရန္ခက္ခဲ့ေသာ ေက်းရႊြာမ်ားသုိသြားေရာက္ကာ ပစၥည္းအေထာက္အပံ့မ်ားကုိ ေက်းရြာသားမ်ားလက္ထဲ အေရာက္ ေပးကမ္းခဲ့သည္ ကုိေတြ႔ခဲ့သည္။ တခ်ဴိ႕နယ္ဘက္မ်ားတြင္ ေ၀းလံသည့္အတြက္ အကူအညီ ေပးေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွာ ထင္သေလာက္ မေရာက္ျဖစ္ေနသည္။
ဆႏၵ အမွန္ကုိ ေဖာ္ထုတ္ျပရလွ်င္
ငရီခ်ဳိင္ေက်းရြာသားမ်ား အဆုိအရ အစုိးရအဖဲြ႔စည္းမ်ားသည္ ေပးကမ္းမႈ မရွိေၾကာင္း ပုဂၢိလက ေထာက္ပံ့မႈ ျဖင္သာ ရရွိေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းဆုိသည္။
“ ျပည္သူတိကုိ ျပည္သူတိက လာပနာ ကူညီၾကလုိ အသက္ေရွာင္ပါေရ၊ အစုိးရအဖဲြ႕စည္းကုိ အားကုိဖုိဆုိေက ငတ္လုိ႔သီစြာၾကာဗ်ာယ္။ ယင္းၾကားထဲမွာ လုပ္အားပီးက လာသိမ့္ေရ။ အခု အကြ်န္ရုိ႕ဘ၀ေရ ရွင္လ်က္ သီနီရပုိင္ ျဖစ္နီပါယာ။ လုပ္ကုိင္စားေသာက္ဖုိ႕လည္း တခုလဲ မရွိယာ။ ပုိက္ခ်ေရ ေလွ တစင္းရွိစြာလဲ ပ်က္စီးလားယာ။ အိမ္ကလဲ ျမင္ေရပအတုိင္းရာ အကာ မရွိ၊ ၿမီေပၚမွာ ၾကမ္းစုပ္ခင္းပနာ နီွရပါေရ။ နီကာလုံေလာက္ပါရာ။ မုိးမလုံပါ၊ မုိး မရြာပါစီေက့ လုိ႔ရာဆုေတာင္း္နီရပါေရ။ ေဒစပ္ၾကားမွာ ရခုိင္ပါတီကုိ မဲထည့္ရမလားဆုိၿပီး မင္းရုိ႕ရြာသားတိ သတ္ိနန္႔ နီလုိ႔ လည္း ၿခိမ္းေျခာက္လူတိ ကလဲ ရွိပါေရ။ ဆုပ္လဲစူးစားလည္းရူး ပါ’’မ်က္ရည္ စက္လက္ ႏွင့္ အမ်ဳိးသမီး ႀကီးတဦး ဖြင့္ဟသံပင္----။
“ ျပည္သူတိကုိ ျပည္သူတိက လာပနာ ကူညီၾကလုိ အသက္ေရွာင္ပါေရ၊ အစုိးရအဖဲြ႕စည္းကုိ အားကုိဖုိဆုိေက ငတ္လုိ႔သီစြာၾကာဗ်ာယ္။ ယင္းၾကားထဲမွာ လုပ္အားပီးက လာသိမ့္ေရ။ အခု အကြ်န္ရုိ႕ဘ၀ေရ ရွင္လ်က္ သီနီရပုိင္ ျဖစ္နီပါယာ။ လုပ္ကုိင္စားေသာက္ဖုိ႕လည္း တခုလဲ မရွိယာ။ ပုိက္ခ်ေရ ေလွ တစင္းရွိစြာလဲ ပ်က္စီးလားယာ။ အိမ္ကလဲ ျမင္ေရပအတုိင္းရာ အကာ မရွိ၊ ၿမီေပၚမွာ ၾကမ္းစုပ္ခင္းပနာ နီွရပါေရ။ နီကာလုံေလာက္ပါရာ။ မုိးမလုံပါ၊ မုိး မရြာပါစီေက့ လုိ႔ရာဆုေတာင္း္နီရပါေရ။ ေဒစပ္ၾကားမွာ ရခုိင္ပါတီကုိ မဲထည့္ရမလားဆုိၿပီး မင္းရုိ႕ရြာသားတိ သတ္ိနန္႔ နီလုိ႔ လည္း ၿခိမ္းေျခာက္လူတိ ကလဲ ရွိပါေရ။ ဆုပ္လဲစူးစားလည္းရူး ပါ’’မ်က္ရည္ စက္လက္ ႏွင့္ အမ်ဳိးသမီး ႀကီးတဦး ဖြင့္ဟသံပင္----။
သူတုိ႔၏ အနာဂါတ္သည္
ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကင္းမဲ့ေသာ မုန္တုိင္းသင့္ ျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ ေကာက္ရုိးတမွ်င္သည္ပင္လွ်င္္ အားထားရာဟု ထင္ျမင္ေနခ်ိိန္မွာေဒသဆုိင္ရာ အာဏာရွင္မ်ား၏ ႏုိင္ထက္စီးနင္းစကားမ်ား ဥပေဒအျပင္ဘက္မွလုပ္ရပ္မ်ားသည္ မည္မွ် ရွိေနပုံကုိ ေတြးေတာ့မိသည္။ ဒီမုိကေရစီ လမ္းေၾကာင္းေပၚသုိ႔အေရာကသြားေနေသာ အစုိးရ၏ မူ၀ါဒသည္ ေအာက္ေျခ ရွိ မယက ၊ခယက စေသာ အေပၚဖားေအာက္ မိ လူမ်ဳိးမ်ားလက္ထဲကရုန္းထြက္ဖုိ႕ ႀကိဴးစားေနၾကေသာ ျပည္သူမ်ား အေနျဖင့္ ဆက္လက္ခရီးသြားရမည္မွာမႈန္၀ါးေနခဲ့လိမ္မည္ဟု ေတြးမိပါသည္။
အစုိးရ ေထာက္ပ့ံေရး ပစၥည္းမ်ားသည္ လက္ဆုက္လက္ကုိင္ ျပႏုိင္သည့္ အေနအထား၌ ပင္ရွိမေနခဲ့ သည္မွာအထင္ အရွား ပင္ျဖစ္ေလသည္။ ျဖစ္သင့္သည္ မ်ားျဖစ္မလာခဲ့ ေသာ ဘ၀ ေန ေရာင္၀င္ ခပ္မွိန္မွိန္တြင္ အႏုိင္ထက္ယူလုိေသာ လူသားမ်ား၏ လုပ္ရပ္သည္ မုန္တုိင္းသင့္ ျပည္သူမ်ား အတြက္ ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္လာခဲ့သည္။
အစုိးရ ေထာက္ပ့ံေရး ပစၥည္းမ်ားသည္ လက္ဆုက္လက္ကုိင္ ျပႏုိင္သည့္ အေနအထား၌ ပင္ရွိမေနခဲ့ သည္မွာအထင္ အရွား ပင္ျဖစ္ေလသည္။ ျဖစ္သင့္သည္ မ်ားျဖစ္မလာခဲ့ ေသာ ဘ၀ ေန ေရာင္၀င္ ခပ္မွိန္မွိန္တြင္ အႏုိင္ထက္ယူလုိေသာ လူသားမ်ား၏ လုပ္ရပ္သည္ မုန္တုိင္းသင့္ ျပည္သူမ်ား အတြက္ ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္လာခဲ့သည္။
ျပည္သူအေပၚ တြင္တာ၀န္ရွိသည့္ အစုိးရတရပ္သည္ မုန္တုိင္းသင့္ ျပည္သူမ်ားအတြက္ ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေရးကုိ စနစ္ တက် လုပ္ေဆာင္သင့္သည္။ မုန္တုိင္းသင့္ ျပည္သူမ်ားမွာမူ သုိေလွာင္ထားခဲ့သည္ ့၀မ္းစာမ်ားလည္း မရွိေတာ့ ေခ်။ နဂုိကတည္းက တုိင္းရင္းသားအေပၚ အေလးမထားခဲ့သလုိ ျပည္သူတုိ႔၏ စီးပြားေရးအခြင့္ အလမ္းကုိလည္း လုပ္ေဆာင္ခြင့္မေပးခဲ့ေခ်။ လက္ရွိ အေနအထားတြင္ မုန္တုိင္းသင့္ ျပည္ သူ အမ်ားစု အတြက္ အနာဂါတ္ကုိ တာာ၀န္ရွိပုဂၢဳိလ္မ်ားက စနစ္တက် လုပ္ေဆာင္ေပးသင့္သည္။
(မွတ္ခ်က္= ရခုိင္ျပည္နယ္၌ ၁၈၄၄၊ ၁၈၂၆၊ ၁၉၃၀၊ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ မုန္တုိင္းမ်ားသည္ ဆုိး၀ါးခဲ့သလုိ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္ အတြင္းတုိက္ခတ္ခဲ့သည့္ မုန္းတုိင္းေၾကာင္း လူေထာင္ေပါင္းေသေၾကခဲ့သည္။ ၂၀၀၄၊၂၀၀၈-ခုႏွစ္မ်ားတြင္ လည္းရခုိင္တြင္မုန္တုိင္း မ်ား တုိက္ခတ္ခဲ့သည္။)
ရခိုင္းရိုးမသတင္း
Posted by Arakan Research Centre
on 05:27.
Filed under
ပင္မစာမ်က္ႏွာ,
ေဆာင္းပါး
ဘုမၼိနက္သန္ျမီတြက္ ရည္စူး ငါရို႕လားရဖို႔လမ္း သတ္မွတ္ခ်က္နန္႔အညီ ကိုယ္က်ိဳးအတၱ ကပ္နီေရ ငါရို႕အက်င့္ဆိုးတိကို အမ်ားအက်ိဳးဖက္ကိုလွည့္ ရင္ဖတ္က ထြက္လာေရသြီး ျခီမဦးထိ စီးက်ေကေလ့ လြတ္ေျမာက္ရာလမ္း မီးပန္းေဖာက္ဖို႔ အႏိူးရမခက္ေအာင္ တတူအိပ္ကတ္ေမ။ (ထြန္းလင္းစိုး)ဆက္သြယ္ခ်င္ေက ။..Arakanresearchcentre@gmail.com..။ သို႔ ဆက္သြယ္ႏိူင္ပါသည္။
